Hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Hợp đồng mua bán hàng hóa là một dạng của hợp đồng mua bán tài sản, là sự thỏa thuận giữa các bên nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt các quyền và nghĩa vụ trong quan hệ mua bán, theo đó bên bán có nghĩa vụ giao hàng hóa và chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho bên mua và bên mua có nghĩa vụ thanh toán cho bên giao.

Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa xảy ra khi các bên trong hợp đồng mâu thuẫn, bất động về quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng chủ yếu liên quan đến việc thực hiện hoặc không thực hiện quyền và nghĩa vụ đã thỏa thuận hoặc liên quan đến nội dung hợp đồng, sửa đổi, bổ sung chấm dứt hợp đồng.

Căn cứ phát sinh tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa

Bên vi phạm hợp đồng có trách nhiệm đối với bên bị vi phạm khi có đủ các điều kiện sau đây:

• Có sự vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa được thể hiện qua việc thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ nghĩa vụ của hợp đồng. Ví dụ như bên bán không giao hàng, giao hàng chậm, kém chất lượng,…
• Có thiệt hại về tài sản của bên vi phạm. Đây được xem là căn cứ để bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm bồi thường thiệt hại. Nghĩa vụ chứng minh thiệt hại thuộc về bên bị vi phạm.
• Có quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại vật chất xảy ra. Vi phạm hợp đồng phải là nguyên nhân, còn thiệt hại về tài sản của bên bị vi phạm là hậu quả của nó thì mới có căn cứ để yêu cầu bồi thường thiệt hại.
• Có lỗi của bên vi phạm. Đây là điều kiện để quy trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng của bên vi phạm.

Những yêu cầu mà người khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa thông thường là:

• Yêu cầu thanh toán nợ gốc và lãi suất chậm trả theo hợp đồng
• Yêu cầu bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng.
• Thỏa thuận phạt vi phạm và mức phạt vi phạm hợp đồng
• Tạm dừng thanh toán tiền về chất lượng hàng hóa

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa

Căn cứ theo quy định tại (khoản 1 Điều 30 Bộ luật tố tụng dân sự 2015) thì tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận cụ thể là mua bán hàng hóa thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Theo quy định của (Nghị quyết 03/2012/NQ-HĐTP) thì cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh là cá nhân, tổ chức đã được cơ quan có thẩm quyền đăng ký kinh doanh cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo quy định, cụ thể như sau:

• Cá nhân, hộ gia đình, tổ hợp tác
• Doanh nghiệp
• Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
• Cá nhân, tổ chức khác theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh.

Thời hiệu khởi kiện giải quyết tranh chấp là 02 năm, kể từ thời điểm quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm được quy định tại (Điều 319 Luật thương mại 2005). Nếu thời hạn kết thúc thì người khởi kiện bị mất quyền khởi kiện.

Trình tự thủ tục khởi kiện

Thành phần hồ sơ

• Đơn khởi kiện (theo mẫu)
• Hợp đồng mua bán hàng hóa, phụ lục hợp đồng (nếu có)
• Các tài liệu, chứng cứ chứng minh bên còn lại vi phạm hợp đồng
• Tài liệu về bảo đảm thực hiện hợp đồng như bảo lãnh, cầm cố, thế chấp (nếu có)
• Tài liệu về việc thực hiện hợp đồng như: biên bản giao nhận hàng, các chứng từ thanh toán, biên bản thanh lý hợp đồng, biên bản làm việc về công nợ
• Tài liệu chứng minh tư cách pháp lý của người khởi kiện như: giấy phép đăng ký hoạt động kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, điều lệ công ty,
• Bản kê các tài liệu nộp kèm theo đơn khởi kiện (ghi rõ số bản chính, bản sao)
• Các tài liệu giao dịch khác (nếu có)

Trình tự thủ tục khởi kiện

Việc lựa chọn cơ quan giải quyết tranh chấp được các bên thỏa thuận. Một trong hai cơ quan giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa là Tòa án hoặc Trọng tài thương mại.

Tòa án giải quyết

1. Nộp đơn (hồ sơ khởi kiện) tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền
2. Tòa án tiếp nhận và xem xét đơn khởi kiện. Nếu hợp lệ Tòa ra thông báo nộp tạm ứng án phí.
3. Đương sự thực hiện nghĩa vụ đóng tiền tạm ứng án phí. Mức án phí trong tranh chấp kinh doanh thương mại được quy định tại (Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14).
4. Đương sự nộp biên lại tạm ứng án phí cho Tòa, thẩm phán phụ trách vụ án ra quyết định thụ lý vụ án.
5. Thẩm phán kiểm tra, đánh giá hồ sơ và tiến hành hòa giải các bên.
6. Các bên đương sự có văn bản trình bày ý kiến đối với nội dung khởi kiện trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử.
7. Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm và phúc thẩm (nếu có).

Thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa là 02 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án quy định tại (điểm b khoản 1 Điều 203 BLTTDS 2015).

Thời hạn mở phiên tòa là 01 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm. Trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn là 02 tháng.

Trọng tài thương mại

1. Nguyên đơn nộp đơn kiện ra VIAC (kèm theo đơn kiện phải có thỏa thuận trọng tài, các tài liệu, bằng chứng liên quan).
2. VIAC tiếp nhận hồ sơ đơn kiện, kiểm tra sơ bộ các vấn đề về thẩ quyền và yêu cầu nguyên đơn nộp phí trọng tài.
3. VIAC thụ lý vụ và thông báo cho bị đơn ngay sau khi nguyên đơn thực hiện nghĩa vụ nộp phí trọng tài.
4. Sau khi nhận được đơn kiện do VIAC gửi, bị đơn nộp bản tự bảo vệ cho VIAC.
5. Thành lập Hội đồng trọng tài. Các bên có thỏa thuận về số lượng trọng tài viên giải quyết vụ án tranh chấp.
6. VIAC chuyển hồ sơ vụ kiện cho Hội đồng trọng tài để nghiên cứu hồ sơ, xác minh sự việc
7. Hội đồng trọng tài triệu tập các bên tham dự phiên họp giải quyết tranh chấp. Phiên họp giải quyết vụ tranh chấp không công khai.
8. Sau khi phiên họp giải quyết tranh chấp và quá trình tố tụng kết thúc, Hội đồng trọng tài ra phán quyết. Phán quyết trọng tài có giá trị chung thẩm và ràng buộc đối với các bên.
9. Sau khi nhận được phán quyết của Hội đồng trọng tài, VIAC sẽ gửi phán quyết cho các bên.

Tòa án hay Trọng tài thương mại giải quyết tranh chấp đều có những ưu và nhược điểm riêng. Các bên cần cân nhắc và xem xét vụ việc của mình để đưa ra được lựa chọn cơ quan giải quyết phù hợp.

Trên đây là nội dung bài viết liên quan đến khởi kiện tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa.

LS TRẦN MINH HÙNG CHUYEN GIA TƯ VẤN LUẬT TRÊN TRUYỀN HÌNH

Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội.

     Luật sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh truyền hình uy tín như:  Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV, Truyền hình Quốc Hội Việt Nam, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống,Thanh niên, Tiền Phong Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Vụ đốt nhà 10 người ở TPHCM, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, hợp đồng kinh tế thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.…là hãng luật tư vấn luật cho nhiều công ty Việt Nam và nước ngoài trên cả nước luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.

Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.

Trân trọng cảm ơn.