1. Đòi lại đất đã hiến cho cơ sở tôn giáo có được không?

Về nguồn gốc đất: là đất của ông Phạm Văn A (cha bà B) hiến cho Giáo hội phật giáo Hòa Hảo xây dựng hội quán (Giáo hội có trả cho ông A số tiền nhưng không rõ là bao nhiêu) vào năm 1965. Đến năm 1975 thì ngưng hoạt động và tháo dỡ hội quán, phần đất này không ai sử dụng nên đất bỏ trống. Đến năm 1992 thì ông A chết và đến năm 1996 ông Trần Văn C (lúc đó là trưởng ấp) có hỏi gia đình bà B một phần đất trống đó có diện tích 52,8m2 (chiều ngang là 4m và chiều dài 13,2m) để xây dựng trụ sở ban ấp nhưng không có quy định thời gian trả lại đất. Trong đó phần diện tích xây dựng ban ấp là 24m2 (ngang 4m và dài 6m) và diện tích trước sân là 28,8m2 (ngang 4m và dài 7,2m). Hai bên thỏa thuận việc cho đất xây dựng ban ấp có làm tờ hiến đất do chồng bà B là ông Võ Văn D đứng tên nhưng không có ký tên nhưng có xác nhận của ban ấp vào mặt sau của tờ hiến đất. Vào 2015 bà B có đơn đòi lại đất. Hỏi trường hợp này UBND xã có trả lại đất cho bà B không ?

Nội dung tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Văn phòng Luật sư Gia Đình, trường hợp của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Về đất cơ sở tôn giáo, Điều 159 Luật Đất đai 2013 quy định:

“1. Đất cơ sở tôn giáo gồm đất thuộc chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh thất, thánh đường, niệm phật đường, tu viện, trường đào tạo riêng của tôn giáo, trụ sở của tổ chức tôn giáo, các cơ sở khác của tôn giáo được Nhà nước cho phép hoạt động.

2. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào chính sách tôn giáo của Nhà nước, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt quyết định diện tích đất giao cho cơ sở tôn giáo.”

Theo đó, nếu muốn hiến đất cho Phật đường thì cần phải thực hiện theo trình tự, thủ tục sau:

- Cơ sở tôn giáo lập dự án mở rộng cơ sở tôn giáo trình cơ quan có thẩm quyền phê đuyệt.

- Người có đất hiến tặng tự nguyện trả lại đất cho Nhà nước.

- Trên cơ sở dự án mở rộng cơ sở tôn giáo đã được phê duyệt và hồ sơ tự nguyện trả đất để hiến tặng cho cơ sở tôn giáo, Nhà nước sẽ thực hiện thủ tục thu hồi đất của người hiến tặng và giao đất cho cơ sở tôn giáo. Cơ sở tôn giáo được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với đất được giao này.

Theo đó, nếu như ông A đã thực hiện thủ tục hiến đất thì mảnh đất này không còn thuộc quyền sử dụng của ông A nữa, mảnh đất được trả lại cho Nhà nước rồi được Nhà nước giao lại cho cơ sở tôn giáo. Sau khi cơ sở tôn giáo không còn sử dụng nữa, mảnh đất sẽ thuộc quyền quản lý của Nhà nước.

Trong trường hợp UBND xã muốn xây dựng ban ấp trên mảnh đất này thì cần thực hiện thủ tục xin Nhà nước giao đất vì lúc này mảnh đất không thuộc quyền sử dụng của bà B nữa.

Thêm vào đó, Khoản 5 Điều 26 Luật Đất đai 2013 cũng quy định:

“Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại đất đã được giao theo quy định của Nhà nước cho người khác sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”

Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện nay thì Nhà nước sẽ không giải quyết việc gia đình bà B đòi lại đất đã hiến.

2. Có xây nhà trên đất trồng cây lâu năm được không ?

Tôi có mua một mảnh đất rộng 900 m2 giá 1 tỷ 365 triệu đồng nhưng đó là đất trồng cây lâu năm. Hiện nay tôi muốn xây nhà để làm phòng trọ nhưng theo tôi được biết thì không phải đất thổ cư thì không xây nhà được. Tôi xin hỏi để xây dựng phòng trọ thì tôi cần làm gì, thủ tục như thế nào?

Câu hỏi:

Kính thưa Luật sư. Tôi có mua một mảnh đất rộng 900 m2 giá 1 tỷ 365 triệu đồng nhưng đó là đất trồng cây lâu năm. Hiện nay tôi muốn xây nhà để làm phòng trọ nhưng theo tôi được biết thì không phải đất thổ cư thì không xây nhà được. Tôi xin hỏi để xây dựng phòng trọ thì tôi cần làm gì, thủ tục như thế nào , không cần chuyển sang đất thổ cư có được không ? Xin cảm ơn Luật sư.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Về câu hỏi “có được xây nhà trên đất trồng cây lâu năm không ?”, Luật sư của Luật Gia Đình trả lời như sau:

– Theo quy định tại Khoản 10 Luật Đất Đai 2013 như sau:

“ Điều 10. Phân loại đất

Căn cứ vào mục đích sử dụng, đất đai được phân loại như sau:

1. Nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:

a) Đất trồng cây hàng năm gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác;

b) Đất trồng cây lâu năm;

c) Đất rừng sản xuất;

d) Đất rừng phòng hộ;

đ) Đất rừng đặc dụng;

e) Đất nuôi trồng thủy sản;

g) Đất làm muối;

h) Đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh;”

Như vậy, đất trồng cây lâu năm thuộc nhóm đất nông nghiệp.

– Về nguyên tắc sử dụng đất:

Theo quy định tại Điều 6 Luật Đất Đai 2013, nguyên tắc sử dụng đất như sau:

“1. Đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất.

2. Tiết kiệm, có hiệu quả, bảo vệ môi trường và không làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của người sử dụng đất xung quanh.

3. Người sử dụng đất thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.”

Theo đó, bạn không thể xây nhà trên đất trồng cây lâu năm, nếu bạn sử dụng sai mục đích sử dụng đất sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật. Để xây nhà trên đất trồng cây lâu năm thì bạn cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

– Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất được quy định tại Điều 57 Luật Đất Đai 2013:

“ Điều 57. Chuyển mục đích sử dụng đất

1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:

a) Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;

b) Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;

c) Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;

d) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;

đ) Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;

e) Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;

g) Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.

2. Khi chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều này thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.

Như vậy, bạn sẽ thuộc trường hợp chuyển từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp.

– Hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất:

Bạn sẽ nộp 1 bộ hồ sơ, nộp cho Ủy ban nhân dân cấp huyện :

+ Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất.

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ/ sổ hồng).

+ Biên bản xác minh thực địa;

+ Bản sao bản thuyết minh dự án đầu tư; bản sao báo cáo kinh tế – kỹ thuật của tổ chức sử dụng đất.

+ Văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, thẩm định điều kiện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

+ Trích lục bản đồ địa chính thửa.

– Trường hợp bạn thực hiện dự án xây nhà để cho thuê thì cần đáp ứng điều kiện theo quy định Khoản 3 Điều 58 Luật Đất đai 2013:

+ Có năng lực tài chính để bảo đảm việc sử dụng đất theo tiến độ của dự án đầu tư;

+ Ký quỹ theo quy định của pháp luật về đầu tư;

+ Không vi phạm quy định của pháp luật về đất đai đối với trường hợp đang sử dụng đất do Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư khác.

Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...

Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội. 

 Luật sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh truyền hình uy tín như:  Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư  bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.

Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.

Trân trọng cảm ơn!.