Bốn ca mới mắc Covid-19 xuất phát từ nhóm 6 người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam là hồi chuông cảnh báo về nguy cơ dịch bệnh từ những nguồn lây nhiễm bên ngoài chưa được kiểm soát chặt.

Theo Bộ trưởng Công an Tô Lâm, trung bình mỗi ngày, có hàng trăm người nhập cảnh bất hợp pháp. Tính từ đầu năm, khoảng 14.000 người nhập cảnh bất hợp pháp, gây khó khăn rất lớn cho các lực lượng trong quản lý và thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19.

Từ thực tế này, chuyên gia y tế nhận định sự tự nhận thức của người dân là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn nguy cơ từ làn sóng nhập cảnh trái phép. Chuyên gia pháp lý cũng cho biết hành vi che giấu người nhập cảnh trái phép sẽ bị xử phạt.

Nguy cơ trở thành ổ dịch không rõ nguồn lây

“Vấn đề được đặt ra là nếu người nhà không khai báo y tế thì sẽ không phát hiện bệnh nhân 1440. Nếu không phát hiện bệnh nhân 1440 thì bệnh nhân 1451 cũng sẽ không tự đi khai báo y tế. Như vậy, hai trường hợp này sẽ không được phát hiện và tiếp tục lẩn trốn trong cộng đồng, tạo ra nguồn lây bệnh và những ổ dịch không rõ nguồn lây”, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) Nguyễn Trí Dũng chỉ ra nguy cơ.

Theo đại diện HCDC, nếu bệnh nhân 1440 không được phát hiện, công tác phòng, chống dịch sẽ khó khăn hơn rất nhiều. TP.HCM có dân số lớn và là đầu mối giao lưu của cả nước, nên các trường hợp nhiễm không rõ nguồn gốc sẽ gây nhiều khó khăn cho việc khoanh vùng, dập dịch, kiểm soát lây lan.

Một khu dân cư tại TP.HCM bị phong tỏa vì liên quan ca mắc Covid-19. Ảnh: Duy Hiệu.

Cũng nói về trường hợp này, tại Hội nghị Chính phủ với địa phương hôm 28/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định nhờ sự đề cao cảnh giác của người mẹ nên mới kịp thời phát hiện ca mắc Covid-19.

“Bệnh nhân 1440 được phát hiện nhờ người mẹ chủ động đi báo chính quyền và cơ quan chức năng khi con trai ở Myanmar trốn về, nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, chưa được sàng lọc và cách ly để phòng, chống Covid-19 theo quy định”, Thủ tướng nói.

Từ thực tế này, Thủ tướng nhắc nhở các địa phương không được mất cảnh giác, duy trì cảnh giác nghiêm ngặt biên giới, đặc biệt là biên giới Tây Nam và phía bắc. Người đứng đầu Chính phủ cũng kêu gọi toàn dân tố giác tội phạm, những người trốn về nước dẫn đến lây nhiễm và cần cảnh giác trong từng gia đình, từng khu phố, từng thôn bản.

Ủng hộ lời kêu gọi của Thủ tướng, bác sĩ Nguyễn Trí Dũng nhận định nhập cảnh trái phép qua đường mòn lối mở là đường xâm nhập khó kiểm soát nhất. Lãnh đạo HCDC kêu gọi cộng đồng đề cao cảnh giác và báo cáo chính quyền địa phương các trường hợp nghi ngờ nhập cảnh trái phép.

Che giấu người nhập cảnh trái phép bị phạt 25 triệu

Ở góc độ pháp lý, luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết những người có hành vi che giấu người xuất nhập cảnh trái phép sẽ bị xử lý vi phạm hành chính.

Cụ thể, điểm a khoản 5 Điều 17 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định rõ về vi phạm trong xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, cư trú và đi lại. Theo đó, hành vi giúp đỡ, chứa chấp, che giấu, tạo điều kiện cho người khác vào Việt Nam trái phép thì bị phạt tiền 15-25 triệu đồng.

Một khu vực tại quận 9 bị phong tỏa vì liên quan ca mắc Covid-19. Ảnh: Duy Hiệu.

Còn đối với hành vi giúp đỡ, tiếp tay và tổ chức đưa bệnh nhân mắc Covid-19 nhập cảnh trái phép, theo luật sư Hà Kim Tâm (Công ty luật Onekey & Partners), việc này có dấu hiệu vi phạm Điều 348 Bộ luật Hình sự về tội Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép.

Luật sư phân tích ở tội danh này, người vi phạm có thể bị phạt tù 1-5 năm. Nếu lợi dụng chức vụ quyền hạn; có tính chất chuyên nghiệp hay phạm tội từ 2 lần trở lên thì có thể đối diện mức án 5-10 năm tù.

Còn trường hợp kết quả điều tra xác định đường dây này thu lợi bất chính trên 500 triệu, dẫn 11 người trở lên nhập cảnh trái phép hay làm chết người thì khung hình phạt là 7-15 năm tù.

Ngày 30/12, Công an tỉnh An Giang đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép xảy ra tại huyện An Phú, tỉnh An Giang, theo Điều 348 Bộ luật Hình sự.

Theo Công an An Giang, đây là vụ án phức tạp, gây hoang mang trong cộng đồng và ảnh hưởng rất lớn đến tình hình chống dịch Covid-19.

Ban giám đốc Công an An Giang kêu gọi các tập thể, cá nhân biết được thông tin liên quan đến đường dây nhập cảnh trái phép, đưa bệnh nhân 1440 từ Campuchia về Việt Nam cần báo ngay cho Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh An Giang qua số điện thoại 0947.664.882, gặp ông Hoàng Mạnh Thắng.

Trước đó, rạng sáng 24/12, nhóm 6 người từ Myanmar đã nhập cảnh trái phép qua đường mòn lối mở để về Việt Nam. Hiện, 4 người trong nhóm này đã được ghi nhận dương tính với với SARS-CoV-2. Đó là bệnh nhân 1440 (Vĩnh Long), 1451, 1453 (TP.HCM) và 1452 (Đồng Tháp). Hai người còn lại có kết quả âm tính lần một với SARS-CoV-2.