Tư vấn chia tài sản khi ly hôn có yếu tố nước ngoài

Viết bởi Ls. Trần Minh Hùng. Posted in Luật Sư Ly Hôn

Câu hỏi 1:

Chồng tôi là người nước ngoài, chúng tôi có 2 căn nhà đều mang tên tôi. Như vậy, nếu ly hôn thì tài sản của chúng tôi sẽ được chia thế nào?

Vợ chồng tôi kết hôn được 10 năm, chồng tôi là người có quốc tịch Mỹ. Vì chồng tôi là người nước ngoài nên khi mua nhà tôi đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sau đó có mua chung cư cũng là tôi đứng ra mua và đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Luật sư vui lòng cho tôi hỏi, nếu chúng tôi ly hôn thì tài sản của vợ chồng chúng tôi sẽ được chia như thế nào?

Trả lời: Về câu hỏi của Chị, chúng tôi trả lời như sau:

Theo quy định tại khoản 1 Điều 122 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì: “Các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được áp dụng đối với quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài, trừ trường hợp Luật này có quy định khác.” Do vậy, các quy định trong Luật hôn nhân 2014 cũng được áp dụng đối với quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài.

Thứ nhất: Tài sản chung vợ chồng

Theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật hôn nhân gia đình 2014:

“ Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.”

Theo quy định trên, căn nhà và chung cư anh chị mua trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung của vợ chồng, không quan trọng do ai đứng tên và chồng chị là người nước ngoài.

Thứ hai: Chia tài sản chung của vợ chồng

Điều 59 Luật Hôn nhân gia đình 2014 có quy đinh:

“1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.

Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.

2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh

Câu 2:

Chào luật sư, em có một người bạn nước ngoài muốn ly hôn với vợ người Việt Nam, trước khi kết hôn, anh ấy có mở một công ty TNHH 1 thành viên do anh ấy đứng tên và vốn 100% nước ngoài

Nếu ly hôn thì công ty ấy là tài sản riệng hay tài sản chung? vì trong quá trình kết hôn, vợ và anh ấy cùng kinh doanh công ty, nhưng tiền của khách hàng đều chuyển vào tài khoản riệng của chị ấy, mặc dù anh ấy đã nhiều lần yêu cầu phải chuyển vào tài khoản công ty,anh ấy hoàn toàn không năm rõ được số tiền đã thu về.Hiện giờ mọi giấy tờ chị ấy đều giử, nếu anh ấy muốn ly hôn thì phải làm sao? và tài sản phân chia thế nào? ( ờ VN anh ấy chỉ có tài sàn duy nhất là 1 công ty TNHH). Xin cám ơn luật sư.

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến Văn Phòng Luật Sư Gia Đình, về vấn đề này chúng tôi tư vấn như sau:

Điều 43 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về tài sản riêng của vợ, chồng:

" 1. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

2. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này".
Trường hợp anh chồng thành lập doanh nghiệp trước khi kết hôn, và nguồn vốn của doanh nghiệp là khối tài sản thuộc sở hữu hợp pháp của người này thì theo quy định tại Điều xác định là tài sản riêng của chồng. Nếu đã chứng minh được là tài sản riêng của chồng thì HĐXX sẽ không xác định đó là tài sản chung hợp nhất để tiến hành chia theo quy định.
Tuy nhiên, thu nhập phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong thời kỳ hôn nhân được xác định là tài sản chung hợp nhất của vợ chồng. Và cô vợ có quyền yêu cầu chia khoản tiền này, đó là quyền và lợi ích hợp pháp của vợ.
Điều 33 Luật HN và GĐ 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng:
" 1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này;
3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.”
Yêu cầu của bạn liên quan tới công ty TNHH của chồng. Sau khi giải quyết ly hôn, cá nhân này vẫn đứng tên là chủ sở hữu của doanh nghiệp và tiếp tục thực hiện các hoạt động kinh doanh mà không phải tiến hành bất kỳ thủ tục nào để chuyển đổi loại hình (đưa người vợ trở thành thành viên công ty).
2. Nếu anh chồng muốn ly hôn thì phải làm sao? Và tài sản phân chia thế nào?

Về thủ tục ly hôn bạn có thể tham khảo bào viết sau:

Theo Điều 59 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014 quy định nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn:
"1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.
Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.
2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
4. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật này.
Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.”

Vậy, khi ly hôn nếu các bên thoả thuận được với nhau về việc phân chia tài sản thì sẽ theo sự thoả thuận đó. Trường hợp đương sự không thoả thuận được thì theo yêu cầu Toà án sẽ giải quyết.

Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...