Luật Sư Thành Phố alt="Luật Sư Trần Minh Hùng" title="Luật Sư Trần Minh Hùng"

Luật sư đã nhận được câu hỏi của bạn và tôi xin trả lời câu hỏi của bạn như sau:

Câu 1. Cao Xuân Thắng chỉ dùng súng nhựa để uy hiếp nhân viên, khách ở ngân hàng. Đây không được coi là hung khí nguy hiểm và thực tế nếu xảy ra thì cũng không gây nguy hiểm cho nạn nhân. Vậy hành vi của Thắng có cấu thành tội Cướp tài sản không, thưa luật sư?

Theo quy định tại Điều 168 Bộ luật hình sự 2015 về Tội cướp tài sản:

“1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%;

d) Sử dụng vũ khí, phương tiện hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;

đ) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

e) Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;

g) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

h) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 31% trở lên;

c) Làm chết người;

d) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

5. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

6. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.”

Và các yếu tố để cấu thành tội cướp tài sản:

Đây là hành vi dùng dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản. Người phạm tội thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý.Hành vi nêu trên xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của Nhà nước của tổ chức và công dân.

Ngoài ra còn xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ của chủ tài sản, ngưòi quản lý tài sản hoặc người (bất cứ người nào) cản trở việc thực hiện tội phạm của kẻ phạm tội.

Chủ thể: Chủ thể của tội này là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

Hành vi của đối tượng Cao Xuân Thắng đáp ứng đủ các yếu tố cấu thành tội phạm của Tội cướp tài sản như:

-         Lỗi thực hiện là lỗi cố ý trực tiếp.

-         Hành vi dùng súng và dao uy hiếp, khống chế nhân viên ngân hàng yêu cầu bỏ tiền vào balo – đe dọa dùng vũ lực, làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự nhằm chiếm đoạt tài sản.

-         Đối tượng đủ 15 nên có năng lực trách nhiệm hình sự.

-         Xâm phạm nghiêm trọng đến quyền sở hữu tài sản của Ngân hàng.

Nên mặc dù đối tượng sử dụng súng nhựa – không phải là hung khí nguy hiểm nhưng với những dấu hiệu trên của hành vi trên của đối tượng Cao Xuân Thắng theo tôi vẫn cấu thành tội Cướp tài sản theo Điều 168 Bộ luật hình sự 2015.

Câu 2. Nghi phạm mới 15 tuổi, có được áp dụng hình phạt nhẹ hơn người đã thành niên không, thưa luật sư?

Theo quy định tại tiết b khoản 2 Điều 91Bộ luật hình sự 2015 về nguyên tắc xử lý với người dưới 18 tuổi phạm tội như sau:

“Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý quy định tại khoản 2 Điều 12 của Bộ luật này, trừ trường hợp quy định tại Điều 123 (tội giết người); Điều 134, các khoản 4, 5 và khoản 6 (tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác); Điều 141 (tội hiếp dâm), Điều 142 (tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi); Điều 144 (tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi); Điều 150 (tội mua bán người); Điều 151 (tội mua bán người dưới 16 tuổi); Điều 168 (tội cướp tài sản); Điều 171 (tội cướp giật tài sản); Điều 248 (tội sản xuất trái phép chất ma túy); Điều 249 (tội tàng trữ trái phép chất ma túy); Điều 250 (tội vận chuyển trái phép chất ma túy); Điều 251 (tội mua bán trái phép chất ma túy); Điều 252 (tội chiếm đoạt chất ma túy) của Bộ luật này;”

Và theo quy định tại khoản 2 Điều 101 Bộ luật hình sự 20151 về hình phạt tù có thời hạn như sau:

“Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.”

Như vậy, đối với trường hợp của nghi phạm Cao Xuân Thắng thì được áp dụng hình phạt theo quy định tại khoản 2 Điều 101 Bộ luật hình sự 2015, là nhẹ hơn so với người thành niên.